O zawale serca mówi się bardzo często i prawdopodobnie każdy z nas zna kogoś, kto przez niego przeszedł. Czy można mu zapobiec? Co zrobić, by możliwie jak najbardziej ograniczyć ryzyko jego wystąpienia?
Co to jest zawał?
Zawał, który bywa również określany atakiem serca czy zakrzepicą tętnicy wieńcowej, wiąże się z uszkodzeniem części mięśnia sercowego w efekcie niedoboru tlenu (niedotlenienia). Występuje, gdy w jednej z tętnic wieńcowych utworzy się skrzep, który blokuje dopływ krwi do serca. Taka blokada bywa także efektem nagłego zwężenia się tętnicy (jej skurczu).
Zawał – czynniki ryzyka
Wśród czynników, które zwiększają ryzyko zawału serca, wymienia się:
- wiek powyżej 45 roku życia (mężczyźni) oraz powyżej 55 roku życia (kobiety),
- palenie papierosów,
- nadmierną masę ciała (otyłość),
- wysokie ciśnienie krwi (nadciśnienie),
- wysoki poziom cholesterolu we krwi,
- występującą cukrzyca,
- obciążenie rodzinne (zawały u innych członków rodziny),
- brak aktywności fizycznej podejmowanej w regularny sposób,
- dusznicę bolesną,
- wcześniejsze ataki serca lub przebyte operacje serca,
- rozwiniętą miażdżycę.
Zawał – statystyki
Choroby układu sercowo-naczyniowego na całym świecie — również w Polsce — są główną przyczyną zgonów. W naszym kraju każdego roku na zawał serca umiera około 15 tys. osób, a samych przypadków zawału jest ponad 70 tysięcy.
Wielu z tych przypadków zawału można by uniknąć, stosując się do zasad zdrowego stylu życia, który ma duży wpływ na rozwój chorób sercowo-naczyniowych, często prowadzących do zawału.
Profilaktyka zawału serca
W przypadku ataku serca można mówić zarówno o profilaktyce pierwotnej, jak i wtórnej. Dla obu z nich spójne są zalecenia: obniżenia masy ciała (jeśli u pacjenta występuje otyłość), kontroli ciśnienia tętniczego, zaprzestania palenia papierosów, wdrożenia regularnej aktywności fizycznej oraz modyfikacji diety. Ten ostatni punkt obejmuje między innymi ograniczenie podaży cukrów prostych, tłuszczów trans, zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego i warzyw oraz owoców, a także wypijania odpowiedniej ilości płynów.
Dodatkowo w przypadku profilaktyki wtórnej stosowana jest farmakoterapia pod postacią leków przeciwpłytkowych, beta-blokerów, inhibitorów konwertazy czy przyjmowania statyn.
Zawał serca w przebiegu choroby rzadkiej
Zdarza się, że zawał nie jest problemem samym w sobie, a symptomem jeszcze bardziej złożonego problemu zdrowotnego. Na zawał serca zdecydowanie bardziej narażone są m.in. osoby z chorobą Fabry’ego, która zalicza się do schorzeń rzadkich. Proces diagnostyczny schorzeń rzadkich bywa długotrwały, przez co pacjenci nie otrzymują właściwej opieki medycznej. Fundacja Saventic próbuje zmieniać oblicze diagnostyki chorób rzadkich.
Jeśli borykasz się z niewyjaśnionymi dotychczas objawami, możesz zgłosić się do Fundacji i skorzystać z jej bezpłatnej pomocy. Zasady udzielania tej pomocy zostały szczegółowo opisane na stronie