Psychoedukacja to obok psychoterapii, terapii poznawczo-behawioralnej oraz farmakoterapii najczęściej stosowana forma pomocy psychologicznej osobom zmagającym się z zaburzeniami psychicznymi. Korzystać z niej mogą zarówno najmłodsi, jak i dorośli, a także rodziny dotkniętych chorobą. Czym jest i jakie ma cele, no i najważniejsze – czy jest to skuteczna metoda terapii?
Co to jest psychoedukacja?
Jest to metoda edukacyjna adresowana do ludzi, którzy żyją z zaburzeniami psychicznymi stanu zdrowia. Polega ona na przekazaniu niezbędnej wiedzy na temat choroby, przyczyn jej powstawania, metod leczenia oraz psychoprofilaktyki zapobiegającej nawrotowi choroby. Psychoedukacja to postawa klinicysty nastawiona na wzmocnienie pacjenta i uczynienie go współodpowiedzialnym za własne leczenie. Kładzie się przy tym większy nacisk na przymierze terapeutyczne, a nie tylko na stosowanie się do zaleceń lekarskich.
Cele psychoedukacji
Psychoedukacja ma na celu przekazywanie wiedzy na temat funkcjonowania człowieka w różnych okolicznościach życiowych i warunkach społecznych. Dzięki zdobytej wiedzy na temat trudności napotykanych w życiu możliwe jest zmniejszenie poczucia lęku oraz znalezienie dogodnych rozwiązań. Kolejnym celem jest promowanie świadomości i postawy proaktywnej, dostarczanie narzędzi do obchodzenia się, radzenia sobie i życia z przewlekłą chorobą , kształtowania stylu życia, radzenia sobie z kryzysami, poprawie komunikacji oraz zmianie funkcjonowania.
Rodzaje psychoedukacji
Psychoterapię dzielimy na pedagogiczną, psychologiczną, socjologiczną oraz medyczną. Psychoedukacja w pedagogice jest środkiem przy wszelkiego typu trudnościach wychowawczych czy też trudnościach zachowania w kontaktach społecznych. Stosowana z powodzeniem w celach edukacyjnych wspomagających rozwój. Po psychoedukacji medycznej, pacjent jest bardziej skłonny trzymać się zaleceń lekarskich i lepiej zrozumieć sens podejmowanych wobec niego procedur medycznych. Zwiększa się także wiara w lekarza medycyny, zaangażowanie pacjenta i jego rodziny w leczenie oraz chroni przed bazowaniem na informacjach dotyczących choroby, które pochodzą z nierzetelnego źródła.
Skuteczność psychoedukacji
Z badań wynika, że wśród rodzin objętych psychoedukacją, przekazywane im informacje w znacznym stopniu wpłynęły na wzrost ich poczucia bezpieczeństwa emocjonalnego oraz poprawiły relacje interpersonalne wśród członków rodziny. Wśród zalet psychoedukacji wymienia się poprawę relacji terapeutycznej z lekarzem, zyskanie przez pacjenta poczucie kontroli nad swoim leczeniem, oparcie relacji na współpracy, zaufaniu i informacji, wyjaśnienie nieporozumień, wstęp do uznania leczenia za konieczne.